၉-၁၁ ကို ပြန်လည် အောက်မေ့ခြင်း

ဒီနှစ်နဲ့ ဆိုရင် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေး စင်တာ (၂) ခု တိုက်ခိုက်ခံရတာ (၆) နှစ် ရှိသွားပါပြီ။

၂၀၀၁ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ (၁၁) ရက်မှာ ကျွန်မ အိမ် မှာ ရှိပါတယ်။ တီဗွီတော့ မကြည့်နေခဲ့ဘူး။ နောက်မှ မောင်လေးက `လာကြည့် လာကြည့်´ လို့ ပြောတော့မှ တီဗွီက နိုင်ငံတကာ သတင်း အစီအစဉ်ကို ကြည့်မိ ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ ကုန်သွယ်ရေး စင်တာ ၂ခုမှာ တစ်ခုက လေယာဉ်ပျံ ထိုးဆိုက် ပြီးသွားလို့ အပေါက်ကြီး ဖြစ်ပြီး မီးခိုးငွေ့တွေ တလူလူ ထွက်နေ ပါတယ်။ ကြည့်နေစဉ် မှာပဲ နောက် လေယာဉ်ပျံ တစ်စင်းက နောက် ကုန်သွယ်ရေး စင်တာ တစ်ခုကို ၀င်တိုက်ပြန်ပါတယ်။ မြင်ရတာ မယုံနိုင်စရာပါ။ အက်ရှင်ကား တစ်ကား ကြည့်နေရ သလိုပါပဲ။ ကျွန်မက စစခြင်း ဒါရုပ်ရှင်ပြနေတာလား လို့တောင် မေးလိုက်သေးတယ်။

ဖြစ်ရပ်ကတော့ ၂၀၀၁ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ (၁၁) ရက်နေ့ မှာ အယ်ကိုင်ဒါအဖွဲ့က ခရီးသည် တင် ဂျက်လေယာဉ် (၄)စင်းကို အပိုင် စီးခဲ့ပါတယ်။ အပိုင်စီးသူ တွေထဲမှာ လေယာဉ်ပျံ မောင်းတတ်တဲ့ သူတွေ လည်း ပါပါတယ်။ လေယာဉ် အပိုင်စီးသူ တွေဟာ တမင်သက်သက် လေယာဉ် နှစ်စီးကို ကမ္ဘာ့ ကုန်သွယ်ရေး အဆောက်အဦး (၁) နဲ့ (၂) ထဲ တစ် စီး စီ ထိုး ၀င် တိုက် လိုက်ပါတယ်။ အခုလို ၀င်တိုင်လိုက်တဲ့ အရှိန်ကြောင့် တိုက် နှစ်တိုက်လုံး ပြိုကျသွားပြီး ဘေးက တိုက်တွေပါ ထိခိုက် ပျက်စီးသွား ပါတယ်။ (ကမ္ဘာ့ ကုန်သွယ်ရေး အဆောက် အဦး (၇) ဟာ ဘေးက တိုက် (၂) တိုက် ပြိုကျတဲ့အခါ ထိခိုက်မှုကြောင့် ပြိုကျသွားပါတယ်။)

လေယာဉ် (၃)က ဗာဂျီးနီယား ပြည်နယ် (၀ါရှင်တန် မြို့နဲ့ သိပ်မဝေး ပါဘူး) ပန်တဂွန် စစ်ဌာနချုပ် ထဲ ထိုးစိုက်သွား ပါတယ်။ လေယာဉ် (၄) က ၀ါရှင်တန် မြို့ဘက်ကို ပျံသန်းနေရင်း လမ်းမှာတင် (ပန်ဆဲလ် ဗယ်နီးယား ပြည်နယ်ထဲမှာ) ပျက်ကျသွား ပါတယ်။ လေယာဉ်ပေါ် ပါလာသူတွေက သူတို့ လေယာဉ်ပျံ အပိုင်စီး ခံရမှန်း သိတော့ သူတို့ တတ်နိုင် သလောက် ကာကွယ်ရင်း လေယာဉ်ပျံ ပျက်ကျ သွားခဲ့တယ်လို့ သိရ ပါတယ်။

ဒီဖြစ်ရပ်ကြောင့် လေယာဉ်အပိုင် စီးသူ (၁၉) ယောက် အပြင် လူ ၂၉၇၄ ယောက် သေဆုံးခဲ့ပြီး ၂၄ ယောက် ပျောက်ဆုံးနေ ပါတယ်။ (သေပြီ လို့ တွက် ထားပါတယ်။)

ဖြစ်ဖြစ်ချင်း အမေရိကန် နိုင်ငံမှာ ငရဲပျက်သွားပါတယ်။ လူတွေအားလုံး ၀မ်းနည်း ကြေကွဲကြတယ်။ ဒေါသထွက် ကြတယ်။ ဘယ်သူ့ လက်ချက်လဲ ဆိုပြီး အဖြေ ရှာကြတယ်။ အဲ့ဒီအခါမှာ ကျွန်တော်တို့ လုပ်တာပါ ဆိုပြီး အိုစမာ ဘင်လာဒင် ဦးဆောင်တဲ့ အယ်ကိုင်ဒါ အဖွဲ့က ထွက်လာတယ်။ အမေရိကန်က သူတို့ရဲ့ မြေမှာ သွေးစွန်းအောင် လုပ်တဲ့ အယ်လ်ကိုင်ဒါတွေ ကို လုံးဝ မခဲမကျေနိုင်ဘူး။ ဒါကြောင့် အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ သူတို့တွေ ကို တာလီဘန် အစိုးရက အားပေးအားမြှောက် ပြုလုပ်နေတယ် ဆိုတဲ့ သတင်း အရ အာဖဂန် နိုင်ငံကို ကျူးကျော် ၀င်ရောက်ပြီး တာလီဘန် အစိုးရကို ဖြုတ်ချခဲ့ ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အိုစမာ ကတော့ ယနေ့ထိတိုင် တိမ်းရှောင် နေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုတော့ ၆နှစ် ပြည့်သွားပေမယ့် ယနေ့ထိတိုင် အိုစမာကို မဖမ်းနိုင်သေး ပါဘူး။

-+-+-+

ကမ္ဘာမှာ လူသား သန်းပေါင်း ၆၀၀၀ ကျော် ရှိပါတယ်။ ဒီ လူတွေထဲမှာ ဒီမိုကရက်တစ် နိုင်ငံမှာ နေသူတွေ ရှိတယ်။ အာဏာရှင် နိုင်ငံတွေ မှာ နေသူတွေ ရှိတယ်။ အနောက်တိုင်း ဆန်တဲ့ နိုင်ငံတွေ၊ အရှေ့တိုင်း ဆန် တဲ့ နိုင်ငံ တွေ ရှိတယ်။ ဘုရားသခင်ကို ယုံကြည်တဲ့ သူတွေ ရှိသလို၊ အလ္လာအရှင်မြတ် ကို ယုံကြည်ကျတဲ့ သူတွေ ရှိတယ်။ ကံ ကံ ၏ အကျိုးတရားကို ယုံကြည်သူတွေ ရှိသလို ဘာ ဘာသာမှ မကိုးကွယ်တဲ့ သူတွေ လည်း ရှိပါတယ်။ အသား ဖြူတဲ့ သူတွေ ရှိသလို၊ အသား မည်းတဲ့ သူတွေလည်း ရှိတာပဲ။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့အားလုံး ဒီ ကမ္ဘာကြီးပေါ်မှာ မှီတင်း နေထိုင်နေတဲ့ လူသားတွေ ပါပဲ။ ဘာကြောင့် ဒီလို ဘာမဟုတ်တဲ့ အကြောင်းရာလေးတွေ ပေါ် မူတည်ပြီး လူမျိုးခွဲ ၀ါဒ၊ ဘာသာခွဲ ၀ါဒ တွေ၊ discrimination တွေ ပေါ်ပေါက်နေရပါသလဲ။ ကျွန်မ လုံးဝ နားမလည် နိုင်ပါ။ လူတွေအားလုံးဟာ အတူတူပါပဲ။ တစ်နေ့မှာ အမေ့ဗိုက်ထဲက ထွက်လာပြီး တစ်နေ့မှာ လေထဲ မီးခိုးအဖြစ် ပျောက်ပျယ်သွားမယ့် သူတွေချည်းပါပဲ။ (တစ်ချို့တွေကတော့ မြေကြီးထဲကို သွားရမှာပေါ့။) လူသားတွေ အားလုံးဟာ equal ပါ။

ကမ္ဘာမှာ ဘာသာ တရားကြောင့်၊ လူမျိုးခွဲ ၀ါဒကြောင့် စစ်ပွဲတွေ ဖြစ်၊ လူတွေ သေကျေ ဒဏ်ရာ ရကြရတယ်။ စိတ် မသက်သာစရာပါ။ ၉-၁၁ ကိစ္စမှာလည်း အဓိက က ဘာသာရေး၊ လူမျိုးရေး ကြောင့် ကြားက အပြစ်မဲ့ ပြည်သူတွေ အသက်စွန့် သွားကြရပါတယ်။ ဒါကို အမေရိကန် က ရန်ကို ရန် နဲ့ တုံ့နှင်းပြီး အာဖဂန်ကို ၀င်တိုက်တော့ အာဖဂန်မှာလည်း အပြစ်မဲ့သူတွေ သေကြေ ကြပြန်ပါတယ်။ အမေရိကန်က အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေး ဆိုတဲ့ စကားလုံးတွေ တွင်တွင် သုံးပြီး ဒီ လူမျိုးမုန်းတီးမှု မီးလျံကို လောင်စာ ထည့်ပါတယ်။ အခုလည်း အီရတ်မှာ ဘာဖြစ်နေသလဲ ဆိုတာ အားလုံးတွေ့နိုင်ပါတယ်။ ကိုယ့် မူဆလင် ဘာသာဝင် အချင်းချင်းတောင်မှ ဂိုဏ်းဂဏ ကွဲနေပြီး တော်ကြာ ဘယ်ဘလီ ဗုံးခွဲ ခံရပြန်ပြီ... တော်ကြာ ဘယ်စျေးမှာ ဗုံးပေါက်ပြန်ပြီ... ကြားရ၊ မြင်ရတာ စိတ်မသက်သာ စရာတွေပါပဲ။

နိုင်ငံ အတော်များများမှ ဘာသာရေးကြောင့် အမုန်းမီးလျှံတွေ တောက်လောင်နေရ ပါတယ်။ ထိုင်း တောင်ပိုင်းမှာလည်း ဘာသာရေးကြောင့် မတည်မငြိမ် ဖြစ်ပြီး အိမ်နီးနားချင်း ဒီမိုကရက်တစ် နိုင်ငံဟာ စစ်အုပ်ချုပ်မှုအောက် ပြန်ရောက်သွားပါတယ်။ (အခုတော့ အာဏာပြန်လွှဲပေးဖို့ ပြင်ဆင်နေပါပြီ။) ဒါတွေအားလုံး ဖြစ်ရတာ ဘာတွေကြောင့်လဲ။ ဘာမဟုတ်တဲ့ အကြောင်းအရာပေါ် မူတည်ပြီး အမုန်းပွား နေကြတဲ့ အတွက် ဖြစ်ပါတယ်။

အခုတော့ အရင်တုန်းက New York t-shirt တွေမှာ ထီးထီးကြီး မြင်နေရတဲ့ အမွှာ ညီနောင် အဆောက် အဦးကြီး မရှိတော့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် တစ်ချိန်က အခု Ground Zero နေရာမှာ အရင်က တိုက် နှစ်တိုက် ရှိခဲ့ဖူးတယ် ဆိုတာတော့ ကျွန်မတို့ အမှတ်ရ နေကြမှာပါ။